به گزارش خبرنگار مهر، از دیرباز تاکنون، منابع و ماخذ معتبری كه محصول فكر و انديشه بزرگ مردان علم و دين در طول تاريخ بوده با هدف رشد و شكوفايي فرهنگ و تمدن اسلامي پدید آمده و نگهداری شده است که موزه کاظمینی با آثار ارزشمندی که در این بخش دارد به خوبی این نقش را ایفا کرده است.
موزه کاظمینی شامل شش گنجینه نفیس شامل گنجينه اسناد و نسخ خطي، سکه و اسکناس، عکس، نگين، مهر و اشياء تاريخي، کبریت و تمبر است كه در زادروز ولادت حضرت زهرا(س) درسال 1385شمسی وقف شد.
در گنجينه اسناد و نسخ خطی، 40 هزار سند ارزشمند خطي، دو هزار نسخه خطي و دو هزار نسخه چاپ سنگي نگهداری می شود.
كهن ترين نسخه اين گنجينه تعدادي قرآن مجيد است که با قدمت 700 سال مربوط به قرن هفتم هجری قمری در این موزه نگهداری می شود.
پس از آن نسخ خطی از دهه نهم هجري به بعد، چون سبحه الابرار جامي و كليات سعدي آراسته به تصويرهاي مينياتوري زيبا، ديوان حافظ به سفارش سلطان فريدون حسين ميرزا بايقرا، جام جم اوحدي مراغه اي، فرهاد و شيرين وحشي بافقي و بخشي از اوستاست که هر بازدید کننده ای را مبهوت خود می کند.
نسخی که با زیبایی و ظرافت خاصی آمیخته با ذوق و هنر کاتبان نگاشته شده است و نسل به نسل حفظ شده تا امروز در موزه ای این چنینی در معرض نمایش قرار گیرند.
از دیگر نسخه های منحصر به فرد در این موزه طومار سي و شش متري شجره نامه آدم تا خاتم (ص) و سلسله سادات عريضي يزد و اصفهان با قدمت 300 ساله است.
فرمان هاي حكومتي، عهدنامه هاي تاريخي، نكاح نامه، وقف نامه ها و ادعيه مختلف از ديگر اسناد موجود در اين گنجينه است.
گنجينه سكه و اسكناس هم زیبایی و جذابیت خاص خود را دارد و از غني ترين مجموعه هاي سكه ايران به شمار می آید.
سكه هاي موجود در این گنجینه از شاهكارهاي هنر ايران باستان محسوب مي شوند که به صورت علمي و تاريخي تهيه شده است.
سكه هايي از دوران هخامنشيان، مقدونيه (اسكندر مقدوني)، سلوكيان (حكومت غير ايراني)، اشكانيان و ساسانيان در این گنجینه با ارزش نهفته است.
همچنین سکه هایی از حکومتهای محلی ایرانی مانند پارس، الیمائید، خاراسن و نیز حکومتهای اسلامی چون اموي، عباسي و ديگر سلسله هاي ايراني - اسلامي از جمله سامانيان، آل بويه و ... نگهداری می شوند.
البته از حكومت هاي معاصري چون صفويه، افشاريه، قاجاريه، زنديه و سکه های ضرب شده در دوران پهلوي نیز در این موزه به چشم مي خورد.
وجود سكه بسيار زيبا و ارزشمند وليعهدي علي‌بن‌موسي الرضا(ع) و نیز سكه هاي مختلف ضرب شده در شهر دارالعباده يزد غناي موزه را دوچندان كرده است و نشان می دهد در یزد نیز ضرابخانه وجود داشته است.
اين موزه با نمایش شش هزار و 700 سکه و بیش از 700 قطعه اسکناس نمايشگر اوج غرور و عظمت ايرانيان است.
گنجينه عكس این موزه اما به عنوان منحصر به فردترین راوی تاریخ شناخته شده که بیانگر رخدادها و حوادث و معرف هر دوره ای از تاریخ است.
عكس هاي تاريخي در این موزه، بزرگ ترين تبيين كننده رویدادها و نیز معرف چهره ها، صنوف و حتی طبقات اجتماعي در برهه های مختلف تاریخی است.
مورخان، وجود عكس را از برخي متون تاريخي موثق‌تر می دانند چراكه در مورد متون بيم تحريف مي رود، اما چنين شبهه اي در مورد عكس وجود ندارد.
این گنجینه منحصربه فرد بیش از 30 هزار عكس تاريخي را در خود جای داده و نگهداري مي کند.
گنجینه اشیاء تاریخی این مجموعه اما شامل انواع مهر و نگین انگشتر است که بیانگر عقاید مذهبی و فضیلت استفاده از این سنگ های گرانبها است.
عقيده مذهبي در مورد فضيلت استفاده از هر کدام از نگین ها مانند ياقوت، زمرد، در، عقيق، فيروزه و... است که کلمات و جملاتی چون ان الله بالغ امره، العزه الله، الله الملك، و... بر روی آن ها حک شده است.
همچنين عقيده به خاصيت درماني سنگ ها، ارزش اين آثار را در پژوهش هاي مردم شناسي دو چندان کرده است.
از دیگر ویژگی های این گنجینه وجود مهر تجار ایرانی در دوره های مختلف است. مهرهاي تجار ايران در دوره قاجاریه از اشیای ارزشمند این مجموعه محسوب می شوند.
همچنین ظرف نمرودی و شیشه ای و دُرّ علوی و ظروف دیگر، با نقش و نگارهای متنوع از جمله دیگر آثار در این بخش از موزه به شمار می روند.
گرچه ظروف نمرودی و ظروف شیشه ای این موزه توسط سارقان در دیماه سال 90 سرقت شد اما وجود بالغ بر دو هزار شیء تاریخی این مجموعه را به گنجینه ای بی نظیر تبدیل کرده است.
گنجینه گوگرد و کبریت
در گذشته گوگرد را کبریت می نامیدند و در معنای امروزی به چوب کوچک و باریکی گفته می شود که نوک آن گوگرد باشد.
جمع آوری هشت هزار کبریت مربوط به هشتاد سال پیش تاکنون و تاسیس گنجینه ای منحصر به فرد که به تنهایی موزه ای بزرگ برای ایران خواهد بود از ویژگی های این مجموعه است.
وجود طرح و نقش های گوناگون روی بدنه بسته های کبریت نیز بیانگر بخشی از فرهنگ مردم آن دوره است.
این طرح و نقش ها به خوبی تغییرات فرهنگی را نشان می دهند و بیان می کنند که در هر زمانی چه چیزی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است.
گنجینه تمبر موزه کاظمینی نیز در جای خود ارزشمند و بی نظیر است. چرا که تمبر نمادی از دیدگاه، فرهنگ و گواه بر رویداد های اجتماعی یک جامعه است.
تمبرها از نظر نوع رنگ، کاغذ، علائم، موضوع هاو... دارای اهمیت و قابل بررسی هستند.
وجود بیش از 28 هزار تمبر مربوط به قبل از انقلاب تا کنون این مجموعه را به گنجینه ای ارزشمند تبدیل کرده و هرکسی که نیاز به پژوهش و کسب اطلاعات در این زمینه داشته باشد می تواند از این مجموعه فراهم شده استفاده کند.
تمبرهای امروزی نیز پس از انتشار تهیه و به این گنجینه اضافه می شوند و بخشی از این گنجینه، اختصاص به تمبرهای خارجی دارد.
این موزه در مجاور درب ورودی آستان مقدس امامزاده جعفر(ع) در هسته مرکزی شهر قرار دارد و پذیرای بازدیدکنندگان و گردشگران است.
-------
گزارش: ابوالفضل محمدي
نظر شما